“ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่ปรากฏชัดเจนในปัจจุบัน ปัญหาเหล่านี้เป็นปัญหาที่ผู้ใหญ่สร้างขึ้น แต่เด็กคือผู้ที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด มลพิษทางอากาศส่งผลต่อสุขภาพของเด็กโดยเฉพาะเด็กที่อายุต่ำกว่า 5 ปี มีเด็กจำนวนมากที่กำลังได้รับผลกระทบจากปัญหานี้ เพราะเด็กยังต้องมีชีวิตและต้องใช้ชีวิตเติบโตต่อไปบนโลกใบนี้ ถึงเวลาหรือยังที่ทุกคนจะร่วมกันแก้ไข”
ส่วนหนึ่งของมุมความคิดจาก ชัยรัตน์ อายุ 17 ปี จาก จ.เชียงใหม่ ตะวัน อายุ 17 ปี จาก จ.พังงา ศศิกานต์ อายุ 17 ปี จาก จ.บึงกาฬ และ ติ ฮะ โซ อายุ 18 ปี จาก จ.กาญจนบุรี ตัวแทนผู้นำเยาวชนศุภนิมิตฯ ที่ได้เข้าร่วมโครงการ ‘Young Minds CAMP’ จัดโดย World Vision East Asia คือคำตอบที่ชัดเจนว่าทำไมเราจึงต้องให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วมของเด็ก เปิดโอกาสให้เด็กมีส่วนร่วมในทุกด้านที่ส่งผลกระทบต่อพวกเขา ทั้งการมีส่วนร่วมในครอบครัว โรงเรียน ชุมชน บริการสาธารณะ รวมถึงการเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนเชิงประเด็นร่วมกับหน่วยงานภาคีจากภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม เพื่อการเปลี่ยนแปลงนโยบายและกฎหมาย
อนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยสิทธิเด็ก (The United Nations Convention on the Rights of the Child: CRC) เน้นความสำคัญของการมีส่วนร่วมของเด็ก ในฐานะที่ World Vision เป็นองค์กรที่ให้ความสำคัญกับเด็ก และเชื่อมั่นเป็นอย่างยิ่งว่าการมีส่วนร่วมของเด็กเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการบรรลุผลกระทบที่ยั่งยืนที่สุด เพราะเด็กและเยาวชนทุกคนมีศักยภาพ พวกเขาสามารถทำหน้าที่เป็นตัวแทนสร้างความเปลี่ยนแปลงให้เกิดขึ้นได้ เพื่อให้เด็กและเยาวชนได้รับการพัฒนาศักยภาพเต็มตามความสามารถที่เขามี World Vision โดย World Vision East Asia ได้จัดโครงการ Young Minds CAMP (Child-led Action, Mobilization and Partnerships) ในการพัฒนาศักยภาพเด็กและเยาวชนจาก 6 ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกและเอเชียแปซิฟิก ได้แก่ กัมพูชา ลาว มองโกเลีย เมียนมา เวียดนาม และไทย ในช่วง 6 เดือนของโครงการฯ จะมีทั้งการจัดกิจกรรมแบบออนไลน์ และการอบรมเชิงปฏิบัติการที่เด็กและเยาวชนจะได้มาเรียนรู้และพัฒนาศักยภาพร่วมกัน ทั้งการพัฒนาทักษะการเป็นผู้นำ การพัฒนาศักยภาพในฐานะการเป็นตัวแทนของการเปลี่ยนแปลงผ่านการขับเคลื่อนเชิงประเด็นในนโยบายระดับนานาชาติและได้มีการจัดกิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการที่นำเด็กและเยาวชน 17 คนจากทั้ง 6 ประเทศมาร่วมกิจกรรมพัฒนาศักยภาพร่วมกันที่กรุงเทพฯ เมื่อต้นเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา
การเดินทางไกลบนเส้นทางสู่เยาวชนผู้สร้างการเปลี่ยนแปลงของเด็กและเยาวชนในครั้งนี้ พวกเขาได้เรียนรู้อะไรบ้าง เรามาฟังสิ่งที่พวกเขาเล่าถึงค่ายอบรมในครั้งนี้กัน
ตัวแทนเด็กและเยาวชนจากประเทศมองโกเลีย เล่าความรู้สึกว่า “เรา 2 คนภูมิใจในตัวเองมากที่ได้รับการคัดเลือกให้ร่วมโครงการ Young Minds CAMP – YMC ที่ประเทศของเราอากาศเย็นมาก เราต้องเผชิญกับอากาศที่เปลี่ยนแปลงทั้งความหนาวเย็นและน้ำท่วมที่ก่อให้เกิดเป็นภัยพิบัติ ผมมีความสุขมากที่ได้พบกับเพื่อนจากเอเชียตะวันออก เราได้เรียนรู้สิ่งต่างๆ มากมายโดยเฉพาะเรื่องการเป็นผู้นำและความเชื่อมั่นในตนเอง”
ทักษะการเป็นผู้นำที่เด็กและเยาวชนได้เรียนรู้คืออะไร ตัวแทนเด็กและเยาวชนจากประเทศเวียดนาม ขยายความให้ฟังว่า “การเป็นผู้นำมีเทคนิคสำคัญคือ DAC : D-Direction คือมีทิศทาง มีเป้าหมาย A-Alignment มีการแบ่งบทบาท และ C-Commitment เราจะต้องมีความมุ่งมั่นเพื่อบรรลุเป้าหมายของเรา ผมยังได้เรียนรู้การค้นพบตัวเอง ตั้งแต่การค้นพบคุณค่าที่แท้ในตัวพวกเรา คุณค่าของสังคม คุณค่าของคนอื่น และการนำเอาแต่ละคุณค่ามาต่อเข้าด้วยกันเหมือนแผนที่จะช่วยเชื่อมโยงพวกเรากับคนอื่นเข้าด้วยกัน”
เด็กและเยาวชนมีทั้งพลังความคิด ความสร้างสรรค์ ถ้าเด็กอยากจะผลักดันและสร้างการเปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะด้านสิทธิที่เกิดจากความต้องการของเด็กและเยาวชนอื่นๆ การวางแผนและวิธีคิดเชิงการวิจัยคือเครื่องมือสำคัญที่จะช่วยให้ทุกความคิดเต็มไปด้วยความสร้างสรรค์ บนฐานคิดที่ตั้งอยู่บนชุดข้อมูลความจริงอย่างรอบด้าน “เราจะร่วมกันผลักดันให้เกิดความเปลี่ยนแปลง เราต้องให้ความสำคัญตั้งแต่การตั้งเป้าหมาย ประเด็นที่เป็นปัญหา การรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการที่ถูกต้อง ทั้งการเก็บข้อมูล วิธีการ การนำข้อมูลมาคิด วิเคราะห์ การจัดลำดับความสำคัญและวางแผนปฏิบัติการเพื่อการเปลี่ยนแปลง” ตัวแทนเด็กและเยาวชนจากประเทศกัมพูชา ขยายความ
อีกหนึ่งประสบการณ์ที่เด็กและเยาวชนในโครงการ Young Minds Camp ได้สัมผัสคือการได้นำเสนอประเด็นสิทธิเด็กที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และผลกระทบที่เกิดขึ้นเกี่ยวกับความอดอยากหิวโหยของเด็กๆ ในช่วง ‘Luncheon Dialogue กับตัวแทนระดับบริหารจากองค์กรนานาชาติเพื่อการพัฒนาด้านเด็ก’ อาทิ โครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP) โครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ (UNEP) โครงการสหประชาชาติว่าด้วยอาหารโลก (WFP) สำนักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยด้านสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ (OHCHR) องค์การระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้ายถิ่นฐาน (IOM) Scaling Up Nutrition Movement (SUN Movement) เครือข่ายสิทธิเด็กแห่งเอเชีย (CRC Asia)กองทุนเพื่อเด็กแห่งสหประชาชาติ (Unicef) และคณะกรรมาธิการอาเซียนว่าด้วยการคุ้มครองสิทธิสตรีและเด็ก (ACWC)
“ผลกระทบที่เราสัมผัสได้อย่างแรกสำหรับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศคืออากาศร้อน สำหรับเด็กๆ อุณหภูมิและแสงแดดแรงทําให้ไม่สามารถออกไปทํากิจกรรมกลางแจ้งอย่างเช่นการเล่นได้ ซึ่งนั่นก็จะส่งผลต่อพัฒนาการของเด็ก มลพิษทางอากาศคืออีกผลกระทบที่ส่งผลต่อสุขภาพของเด็กเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะเด็กอายุต่ำกว่า 5 ขวบซึ่งเป็นกลุ่มที่มีความเปราะบางและเสี่ยงที่สุดจากมลพิษทางอากาศ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศส่งผลให้เกิดความแปรปรวนของฤดูกาล ปริมาณน้ำที่ลดน้อยลงไม่เพียงพอต่อการอุปโภค–บริโภค เด็กต้องดื่มน้ำที่ไม่สะอาดจากน้ำฝนที่มีมลพิษและสารเคมีเจือปน ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่ปรากฏชัดเจนในปัจจุบัน ปัญหาเหล่านี้เป็นปัญหาที่ผู้ใหญ่สร้างขึ้น แต่เด็กคือผู้ที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด มีเด็กจำนวนมากที่กำลังได้รับผลกระทบจากปัญหานี้ เพราะเด็กยังต้องมีชีวิตและต้องใช้ชีวิตเติบโตต่อไปบนโลกใบนี้ ถึงเวลาหรือยังที่ทุกคนจะร่วมกันแก้ไข ทั้งในการบังคับใช้กฎหมายอย่างจริงจัง การกำหนดแผนรับมือจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศและมีมาตรการเยียวยาโดยเฉพาะสำหรับกลุ่มเด็กเปราะบาง และการจัดตั้งกองทุนเพื่อการพัฒนาศักยภาพเด็กและเยาวชน รวมถึงการสนับสนุนการมีส่วนร่วมของเด็กและเยาวชนในการขับเคลื่อนแก้ไขผลกระทบการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่มีต่อสิทธิเด็ก”
นี่คือเสียงการรณรงค์ที่ ชัยรัตน์ จ.เชียงใหม่ ตะวัน จ.พังงา ศศิกานต์ จ.บึงกาฬ และ ติ ฮะ โซ จาก จ.กาญจนบุรี ตัวแทนผู้นำเยาวชนศุภนิมิตฯ ได้สะท้อนพร้อมเรียกร้องรณรงค์กับตัวแทนระดับบริหารจากองค์กรนานาชาติเพื่อการพัฒนาด้านเด็ก นอกเหนือจากข้อเสนอเพื่อการรณรงค์ของเด็กและเยาวชนจากประเทศอื่นๆ อีก 5 ประเทศ
เส้นทางสู่การเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงของเด็กและเยาวชนกับโครงการ Young Minds CAMP ภายใต้การดำเนินงานของ World Vision East Asia ได้เริ่มต้นขึ้นอย่างเข้มข้น… เราเชื่อมั่นเต็มหัวใจว่าเด็กและเยาวชนทุกคนจะได้รับการเปลี่ยนแปลงจากภายในตัวตนของพวกเขา และเราจะได้เห็นกลุ่มผู้นำเยาวชนเหล่านี้ร่วมกันสร้างความเปลี่ยนแปลงแก่เด็ก เยาวชน ชุมชน สังคม และเพื่อโลกของเราในเร็วๆ นี้
